اگر تصور می‌کنید فرآیند ورود یک نیروی جدید به سازمان با سپری شدن مراحل مصاحبه و استخدام به پایان می‌رسد، باید بگوییم سخت در اشتباهید. پذیرش کارمند جدید پایان ماجرا نیست، شروع آن است. نباید مرحله جامعه پذیری سازمانی را فراموش کنید. جامعه پذیری به معنای هم‌سو کردن عضو‌های جدید، با جامعه‌ی حاکم بر این سازمان است؛ نوعی معارفه‌ی چندبعدی، عمیق و حرفه‌ای.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد هر شرکت و سازمان در سال حدود ۲۲ درصد از کارکنانشان را از دست می‌دهند و هزینه‌ی زیادی برای خروج یک عضو، تلاش برای جذب عضو جدید و شروع به کار او متقبل می‌شوند؛ در حالی که جامعه پذیری نه‌تنها باعث افزایش تعهد می‌شود، بلکه بهره‌وری کل سازمان را بالا می‌برد، مسئولیت پذیری کارکنان را تقویت میکند و مزایای کوچک و درشت بسیاری دارد. در گام اول باید بدانیم جامعه پذیری سازمانی دقیقاً چه معنایی دارد؟ موضوعی که در این مقاله تست پرو به سراغش رفته‌ایم.
ابعاد جامعه پذیری سازمانی چیست؟
جامعه پذیری سازمانی نوعی آشناسازی کارمندان تازه وارد با سازمان است. فرض کنید قرار است از یک کشور دور و غریبه یک مهمان داشته باشید؛ اقدامتان برای پذیرایی چیست؟ قطعاً بعد از معرفی خودتان، یک‌باره او را راهی گشت‌وگذار نمی‌کنید و قبل از هرچیز برایش از فرهنگ کشورتان می‌گویید، از باید و نبایدها، از اصول و چهارچوب‌ها و قوانین حاکم بر آن. ورود یک عضو جدید به سازمان چیزی شبیه ورود یک مهمان غریبه است؛ شما نباید بعد از مصاحبه او را پشت میزش تنها بگذارید و انتظار داشته باشید به موفقیت شغلی و مسئولیت پذیری برسد. شما به‌عنوان مدیریت سازمان یا منابع انسانی باید عضو تازه وارد را به جامعه‌ی سازمانتان هم‌سو کنید؛ یعنی او را با هنجارها، بایدونبایدها، اهداف و وظایف شغلی‌اش به‌مرور آشنا کنید تا حس کند عضوی از سازمان است و احساس امنیت شغلی داشته باشد.
اهداف و مزایای جامعه پذیری سازمانی در یک نگاه
افزایش بهره‌وری
یکی از مهم‌ترین اهداف جامعه پذیری سازمانی افزایش بهره‌وری است؛ اگر شما در مراحل اولیه کار زمان بگذارید و کارمند را با فرهنگ سازمانی و اصولش آشنا کنید، او در ایفای نقش و وظیفه‌اش موفق‌تر عمل میکند و در نتیجه عملکرد کلی سازمان بهبود پیدا میکند.
صرفه‌جویی در هزینه و انرژی
ورود هر کارمند به سازمان انرژی و هزینه زیادی می‌گیرد؛ از هزینه هر استخدام برای هریک مراحل استخدام تا آموزش‌های اولیه. یک پژوهش نشان می‌دهد ۸۶ درصد از کارمندان، در ۶ ماه اول ورود به یک فضای کاری، در حال بررسی محیط و تصمیم گرفتن برای ادامه کار یا قطع همکاری هستند. پذیرش سازمانی باعث می‌شود کارمند تازه‌وارد تصویر خوبی از سازمان پیدا کند، وظایفش را بشناسد و کمتر با ابهام مواجه شود؛ در نتیجه هم وظایفش را بهتر انجام می‌دهد و هم تعهد قلبی پیدا میکند.
شکل‌گیری فضایی صمیمانه
فرآیند پرورش سازمانی در کنار تمام مزایایش، باعث بهبود روابط هم می‌شود. وقتی هر کارمند تازه‌واردی در جریان فرهنگ حاکم بر اجتماع سازمان قرار بگیرد، دیگر احساس گنگی نمی‌کند و می‌تواند با بقیه‌ی اعضا و مدیریت سازمان ارتباط خوبی برقرار کند. صمیت هم به‌طور کلی باعث رشد هر فضا و کسب‌وکاری می‌شود.
مراحل جامعه پذیری سازمانی
مرحله اول: حرفه‌ای مصاحبه کنید
یکی از مهم‌ترین مراحل جامعه پذیری سازمانی در مصاحبه اتفاق می‌افتد. سعی کنید مصاحبه‌ای تمام و کمال و حرفه‌ای داشته باشید؛ باید به این اطمینان برسید که فرد مصاحبه شونده انتخاب مناسبی برای این وظیفه‌ی شغلی است. در ضمن در همان گام اول شرح کامل وظایف را به کارمندان بدهید تا دقیق و روشن بدانند چه انتظاری از آن‌ها دارید.
مرحله دوم: خوش‌آمدگویی گرمی داشته باشید
اولین‌ها از یاد رفتنی نیستند؛ سعی کنید در اولین حضور فرد در پست شغلی‌اش، برایش خاطره‌ی خوشی بسازید؛ این کار باعث برانگیختن شوق، انگیزه و تعهد قلبی می‌شود. ایده‌آل‌ترین مدل جامعه پذیری سازمانی گذاشتن وقت و نشان دادن شور به کارمند جدید است.
مرحله سوم: آشناسازی را فراموش نکنید
عضو جدید نباید احساس غریبگی یا ناآشنایی کند. بعد از خوشامدگویی یکی از اعضای خوش‌مشرب سازمان، از اعضای منابع انسانی یا سایر بخش‌ها را مامور آشناسازی کارمند جدید با فضای سازمان و کارمندان کنید. به او بگویید عضو تازه را به بخش‌های مختلف ببرد و با هویت و وظیفه‌ی کارمندان آشنا کند؛ این کار به او احساس امنیت و دلگرمی می‌بخشد.
مرحله چهارم: برای عضو جدید آموزشی جامع در نظر بگیرید
به غیر از شرح وظایف و توضیحات اولیه، باید آموزشی همه‌جانبه برای عضو تازه‌وارد در نظر بگیرید. فردی صبور و ماهر و ترجیحاً سابقه‌دار را انتخاب کنید و بگویید توضیحاتی کامل و شفاف از وظایف کارمند تازه به او ارائه بدهد. کارمندان در بدو ورود سوال پرسیدن را نشانه‌ی ضعف می‌دانند، اما طبیعی است که هرکسی در شروع کار به مشکلات و ابهامات مختلفی برمی‌خورد؛ بنابراین حمایت شما هم باعث پیشبرد کار می‌شود و هم کارمند را دلگرم میکند. در ضمن فراموش نکنید حمایت از عضو جدید باید تا حداقل سه ماه ادامه داشته باشد.
مرحله پنجم: اطلاعات موردنیاز را در اختیار کارمند تازه قرار دهید
بسیاری از کارمندان در بدو ورود با نقص اطلاعات مواجه‌اند؛ یکی از وظایف شما برای به جا آوردن جامعه پذیری سازمانی و حمایت اعضای تازه‌وارد، ارائه اطلاعات و ابزارهای مورد نیاز به او، به‌صورت دسته‌بندی شده و مرتب است.
دستورالعمل جامعه پذیری کارکنان ؛ سرمایه‌گذاری برای آینده
جامعه پذیری سازمانی در واقع نقش خشت اول را در کار کارمند جدید دارد. شما با این فرایند از چند بُعد به فرد تازه‌وارد و کل سازمان یا شرکت کمک می‌کنید؛ اول این‌که خوب پیش‌رفتن کارها را تضمین می‌کنید، دوم این‌که جلوی ورود و خروج‌های فرسایشی را می‌گیرید و سوم این‌که فضایی امن و صمیمی ایجاد می‌کنید که می‌تواند شانس موفقیت سازمان را تا حد قابل‌توجهی بالا ببرد. جامعه پذیری کارکنان فرآیندی ساده است و انرژی زیادی از شما نمی‌گیرد اما تاثیرات زیادی بر موفقیتتان می‌گذارد. در این مقاله جامعه پذیری در کسب‌وکار و اهمیتش را شناختید، بنابراین می‌توانید با تکیه بر آن، گام محکمی در جهت بهبود فضای سازمان بردارید.
